Τι είναι η σκολίωση

Η σκολίωση είναι μια πάθηση κατά την οποία υπάρχει τρισδιάστατη στροφική παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης. Έχει συχνότητα περίπου 3% στο γενικό πληθυσμό και αφορά περισσότερο τα κορίτσια από τα αγόρια, σε αναλογία 4:1. Υπάρχουν δύο τύποι σκολίωσης: η λειτουργική και η οργανική.
Η λειτουργική σκολίωση, προκαλείται από ανισοσκελία ή μυϊκό σπασμό και στις περισσότερες περιπτώσεις υπάρχει πλήρης αποκατάσταση.
Η οργανική σκολίωση χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες:
• Νευρομυϊκή: Προκαλείται από παθήσεις του νευρικού ή μυϊκού συστήματος.
• Συγγενής: Ξεκινά καθώς η σπονδυλική στήλη του εμβρύου αναπτύσσεται κατά την κύηση.
• Ιδιοπαθής: Δεν είναι γνωστή η αιτιολογία συχνά όμως εμφανίζεται σε μέλη της ίδιας οικογένειας, πράγμα που δείχνει κάποιας μορφής κληρονομικότητα. Ανάλογα με την ηλικία στην οποία εμφανίζεται έχουμε τη νηπιακή σκολίωση (από τη γέννηση-3 ετών), την παιδική (από 3-9 ετών), την εφηβική (από 9-18 ετών).

Ενδείξεις-Συμπτώματα

Όπως σε κάθε πάθηση, είναι πολύ σημαντικό να αντιληφθούμε το πρόβλημα εγκαίρως. Κάποιες από τις ενδείξεις της σκολίωσης οι οποίες μπορεί να μας προβληματίσουν και να ζητήσουμε τη βοήθεια ειδικού, είναι οι εξής:
• Ασυμμετρία σε ώμους, μέση, γοφούς.
• Η μια ωμοπλάτη προεξέχει περισσότερο από την άλλη.
• Ορατή καμπύλη στην πλάτη.
• Υψηλότερη θέση των πλευρών από τη μια πλευρά.

Ωστόσο μια επίσκεψη στο γιατρό ή στο φυσικοθεραπευτή, είναι απαραίτητη για τη σωστή διάγνωση.

Διάγνωση

Η διάγνωση της σκολίωσης συνήθως γίνεται από γιατρούς και φυσικοθεραπευτές χρησιμοποιώντας τις παρακάτω μεθόδους:

• Φυσική εξέταση: Παρατηρώντας τη στάση του ασθενούς και εκτιμώντας τυχόν ασυνήθιστες καμπυλώσεις. Το πιο συνηθισμένο διαγνωστικό τεστ είναι το Adam’s test κατά το οποίο ο ασθενής σκύβει με τα χέρια μπροστά και τα γόνατα τεντωμένα ενώ ο γιατρός ή ο φυσικοθεραπευτής παρακολουθεί την πλάτη του.

• Ακτινογραφίες: Η ακτινογραφία γίνεται στην όρθια θέση (προσθιοπίσθια), για την επιβεβαίωση της διάγνωσης και τη μέτρηση της σκολίωσης (σε μοίρες).

• Μαγνητική τομογραφία: Σε σπάνιες περιπτώσεις απαιτείται η λήψη μαγνητικής τομογραφίας.

Η σκολίωση συνήθως μετριέται σε βαθμούς με τη χρήση του συστήματος Cobb. Η μέτρηση της γωνίας Cobb διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην επιλογή της πιο κατάλληλης μεθόδου αντιμετώπισης της σκολίωσης και στην αξιολόγηση της εξέλιξής της.
Κατηγορίες βαθμού σκολίωσης:
Ήπια (Mild): Μικρότερη από 20 βαθμούς.
Μέτρια (Moderate): Από 20 έως 40 βαθμούς.
Σοβαρή (Severe): Περισσότερο από 40 βαθμούς.
Σε περιπτώσεις σοβαρής σκολίωσης, ενδέχεται να απαιτείται ιατρική επέμβαση, ενώ σε περιπτώσεις ήπιας έως μέτριας σκολίωσης, η διαχείριση μπορεί να περιλαμβάνει φυσικοθεραπεία, άσκηση και παρακολούθηση. Η ακριβής κατηγοριοποίηση μπορεί να διαφέρει ανάλογα με τις κλινικές οδηγίες και την αξιολόγηση του γιατρού.
Πως μπορεί να βοηθήσει η φυσικοθεραπεία

Η φυσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του πόνου, στη βελτίωση της κίνησης και στην ενίσχυση των μυών. Ορισμένες πρακτικές προσεγγίσεις περιλαμβάνουν:

• Ενδυνάμωση των μυών: Ασκήσεις που ενισχύουν τους μύες της πλάτης, του λαιμού και του κορμού μπορούν να βοηθήσουν στη στήριξη της σπονδυλικής στήλης.
• Θεραπεία που αποτελείται από ακριβείς ανατάξεις (manipulation) ή πιο ήπιες τεχνικές κινητοποίησης (mobilization) της σπονδυλικής στήλης και των περιφερικών αρθρώσεων. Αυτοί οι χειρισμοί επαναφέρουν τους σπονδύλους και αρθρώσεις στην κανονική τους θέση και κίνηση αποκαθιστώντας την φυσιολογική λειτουργία τους.
• Εκπαίδευση για τη σωστή στάση: Οι φυσικοθεραπευτές διδάσκουν τεχνικές για τη σωστή στάση του σώματος και πώς να διατηρούν τη σπονδυλική στήλη σε φυσιολογική θέση.
• Εκτέλεση ασκήσεων ευελιξίας: Ασκήσεις που βελτιώνουν την ευελιξία των μυών και των συνδέσμων μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση από τον πόνο.
• Τεχνικές αναπνοής: Οι φυσιοθεραπευτές μπορούν να διδάξουν ασκήσεις αναπνοής που βοηθούν στη σταθεροποίηση του σώματος και της σπονδυλικής στήλης.
• Χρήση υποστηρικτικών συσκευών: Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι φυσιοθεραπευτές μπορούν να συνιστούν τη χρήση υποστηρικτικών συσκευών, όπως κορσέδες ή ορθοπεδικά είδη, για τη στήριξη της σπονδυλικής στήλης.
Η φυσικοθεραπεία προσαρμόζεται στις ανάγκες κάθε ατόμου, και η συνεργασία με έναν ειδικό επαγγελματία είναι σημαντική για την επίτευξη των βέλτιστων αποτελεσμάτων.